Δεν πρόφτασε να κοπάσει ο θόρυβος από το πρωθυπουργικό φιάσκο με τα Γλυπτά του Παρθενώνα και η υπουργός Πολιτισμού κατέθεσε ήδη σε διαβούλευση το σχέδιο νόμου για τη μετατροπή των πέντε μεγάλων μουσείων της χώρας (ανάμεσα στα οποία είναι και το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου) σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ). Βιάζεται προφανώς η κυβέρνηση να ολοκληρώσει το καταστροφικό της έργο στον τομέα του Πολιτισμού πριν τελειώσει η καταστροφική θητεία της για τη χώρα.
Την αποκάλυψη κάνει στην Αυγή η Πόλυ Κρημνιώτη
Παρά τις σφοδρές αντιδράσεις από την περίοδο της εξαγγελίας του, το περασμένο Σάββατο το σχέδιο νόμου αναρτήθηκε στο opengov για διαβούλευση μέχρι τις 28 Ιανουαρίου, επιβεβαιώνοντας τις μεγάλες ανησυχίες και τις ακόμα μεγαλύτερες ενστάσεις που έχει ήδη εκφράσει η επιστημονική κοινότητα για την αποκοπή των πέντε μεγάλων και πιο προσοδοφόρων δημόσιων μουσείων από τη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟΑ, την υπονόμευση του δημόσιου χαρακτήρα τους και το κλείσιμο του ματιού σε αλλότρια συμφέροντα.
Δείτε επίσης:
Σαν προικοθήρας, τα ξεπουλά όλα, λιμάνια και μουσεία, ενώ μας έχει κλείσει μέσα
Αρχαιολόγοι Κρήτης: Η ημέρα ντροπής για την κυβέρνηση Μητσοτάκη και τη Λίνα Μενδώνη
Κρητολογικό Συνέδριο: Όχι στην ιδιωτικοποίηση του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου και των άλλων 4
Βουλευτές και ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Ηρακλείου: Κάτω τα χέρια σας από το μουσείο Ηρακλείου και τα άλλα 4
Διορισμοί από τον υπουργό
Όντως το σχέδιο νόμου προβλέπει στο άρθρο 7 τον απευθείας διορισμό επταμελών Διοικητικών Συμβουλίων με τριετή θητεία και δικαίωμα ανανέωσής της για ακόμα δύο θητείες. Απευθείας από τον εκάστοτε υπουργό θα γίνεται και ο διορισμός του γενικού διευθυντή (άρθρο 34), με τριετή επίσης θητεία και δικαίωμα ανανέωσής της για ακόμα δύο θητείες. Στην «ανάλυση συνεπειών ρύθμισης» που συνοδεύει το σ/ν, στο άρθρο 14, από το παράθυρο δίνεται η δυνατότητα να διοριστεί ιδιώτης στη θέση γενικού διευθυντή και όχι στέλεχος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Την ανανέωση της θητείας του γενικού διευθυντή θα αξιολογεί επταμελής επιτροπή αξιολόγησης, πρόεδρος της οποίας θα είναι ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου. Η ανανέωση της θητείας του Δ.Σ., ωστόσο, θα γίνεται απευθείας από τον υπουργό Πολιτισμού! Ούτε λίγο ούτε πολύ, δηλαδή, 40 «αρεστοί» της απόλυτης επιλογής του εκάστοτε υπουργού θα ελέγχουν τον μουσειακό πλούτο της χώρας μέσω των πέντε μεγάλων δημόσιων μουσείων, του Εθνικού Αρχαιολογικού και του Βυζαντινού Χριστιανικού της Αθήνας, του Αρχαιολογικού και του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης και του Αρχαιολογικού Μουσείου του Ηρακλείου. Τις αποφάσεις θα λαμβάνουν αυτοί και όχι το ίδιο το ΥΠΠΟΑ.
Προφανώς κάτι τέτοιο είχε στον νου του ο πρωθυπουργός όταν δήλωνε ότι «τα μουσεία μας ανθίζουν όταν χειραφετούνται, όχι όταν χειραγωγούνται». Όπως και να το κάνεις, στην αντίληψη της κυβέρνησης ο απευθείας διορισμός Δ.Σ. και ο υποβιβασμός των πέντε μουσείων σε υπουργικά υποχείρια μεταφράζονται σε… χειραφέτηση.
Χάνονται έσοδα από τον «κουμπαρά»
Η αποκοπή των πέντε μεγάλων δημόσιων μουσείων από το ΥΠΠΟΑ δεν προϋποθέτει και την οικονομική αυτοτέλειά τους, αφού στο άρθρο 5 ορίζεται ρητά ότι επιχορηγούνται από το ΥΠΠΟΑ, καταρρίπτοντας κάθε κυβερνητικό επιχείρημα περί αυτοχρηματοδότησής τους που θα επιτευχθεί με τη μετατροπή τους σε ΝΠΔΔ. Από την άλλη, όπως ορίζεται στο άρθρο 33 παρ. 8, τα συγκεκριμένα μουσεία δεν θα αποδίδουν το σύνολο των εσόδων τους στον ΟΔΑΠ, δηλαδή στον «κουμπαρά» του υπουργείου, όπως γίνεται μέχρι σήμερα, προκειμένου να καλυφθούν λειτουργικές ανάγκες του ΥΠΠΟΑ, όπως αποζημιώσεις για απαλλοτριώσεις, εκδόσεις κ.λπ. Αντίθετα, το ποσοστό που θα αποδίδεται στον ΟΔΑΠ θα καθοριστεί στο μέλλον με ΚΥΑ των υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού. Κάπως έτσι το υπουργείο Πολιτισμού με τον πενιχρό προϋπολογισμό χάνει έσοδα από τα πέντε μεγάλα μουσεία του τα οποία επιπλέον επιχορηγεί.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το άρθρο 13 παρ. ζ, που ορίζει ότι στην περίπτωση δανεισμού «ο χρόνος του δανεισμού και της προσωρινής εξαγωγής δεν δύναται να υπερβαίνει την πενταετία και δύναται να ανανεωθεί με την ίδια διαδικασία». Μπορεί, δηλαδή, καθένα από τα πέντε μουσεία να ανανεώνει τη διαδικασία δανεισμού επ’ αόριστον. Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 13 παρ. ε, κάθε μουσείο μπορεί να ιδρύει παραρτήματα στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Σε ό,τι αφορά το εσωτερικό, αδυνατούμε να σκεφτούμε ότι, λ.χ., το ΕΑΜ θα ιδρύσει παράρτημα στην Κοζάνη, αλλά μήπως τα παραρτήματα στο εξωτερικό παραπέμπουν ευθέως στις υπουργικές βλέψεις για δάνεια από τα πέντε μουσεία μας σε Αμπού Ντάμπι, ιδιώτες συλλέκτες, ιδρύματα όπως αυτό στο Ντέλαγουερ όπου εδρεύει η συλλογή Στερν με τις 161 κυκλαδικές αρχαιότητες;
Στον αέρα οι εργαζόμενοι
Ακόμα πιο περίπλοκα γίνονται τα πράγματα με τους εργαζόμενους στα πέντε μουσεία, αφού μέσα από μια δαιδαλώδη διαδρομή ανάμεσα σε τρία άρθρα και παραγράφους τους ορίζεται η σύσταση 735 οργανικών θέσεων στα ΝΠΔΔ, οι οποίες όμως καταργούνται από τον οργανισμό του ΥΠΠΟΑ και μάλιστα την ίδια ημέρα, την 1η Νοεμβρίου 2023. Όσοι εργαζόμενοι είναι αποσπασμένοι στα πέντε μουσεία οφείλουν να επιλέξουν, εντός πενταμήνου, αν θα μείνουν σ’ αυτά ή θα επιστρέψουν στις οργανικές τους θέσεις. Όσοι επιθυμούν να επιστρέψουν στις οργανικές τους θέσεις δεν θα τις βρουν, αφού για να επιλέξουν την επιστροφή τους πρέπει να προηγηθεί η έκδοση των Π.Δ. με τον οργανισμό των μουσείων, δηλαδή να περάσουν τουλάχιστον οκτώ μήνες και μετά άλλοι πέντε για να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Έτσι παραμένουν εσαεί εγκλωβισμένοι, αφού είναι αδύνατον να επανέλθουν στις οργανικές τους θέσεις που θα έχουν καταργηθεί την 1η.11.2023.
